حجت الاسلام ابراهیم کلانتری معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی و آسیب شناس مسائل اجتماعی در گفتگو با خبرنگار اجتماعی قدس آنلاین، اظهار کرد: باید تعریف دقیقی از نشاط اجتماعی صورت بگیرد و بعد درباره کاهش یا افزایش آن در جامعه سخن گفت. آن تعریفی که در غرب برای این مقوله صورت می گیرد، با تعاریف ما از زمین تا آسمان متفاوت است. برخی پژوهشگران می خواهند این تعریف را با جامعه اسلامی تطبیق بدهند و بگویند در آن کشور نشاط وجود دارد و در اینجا وجود ندارد، درحالی که به تناسب اقتضائات بومی، منطقه ای و سنت های درونی، باورها و ارزش های یک کشور تعریف آن متفاوت است.

وی ادامه داد: بسیاری از برنامه هایی که ما در ایران داریم در چهارچوب فرهنگ ملی و اسلامی خودمان مشمول نشاط اجتماعی است. به عنوان مثال جشن های مذهبی در نگاه ملت ایران، نشاط اجتماعی است، حتی مراسم هایی بزرگ نظیر اربعین و اعتکاف و شبهای قدر جزء برنامه های اجتماعی است که به نوعی جامعه را به سمت بالندگی و اهداف متعالی سوق می دهد درحالی که هیچ یک از این مراسم ها در غرب به عنوان ابزارهای نشاط اجتماعی شناخته نمی شود و آنها این نوع مفاهیم را متوجه نشده و از درک آن عاجز هستند. از سوی دیگر نباید تصور کنیم کسانی که در حوزه علمیه هستند دارای نشاط اجتماعی نیستند. اتفاقا این ها بالاترین نشاط اجتماعی را دارند. حتی جوان های ما که در هیئات مذهبی شرکت می کنند دارای نشاط هستند.

این آسیب شناس اجتماعی با بیان اینکه سرزندگی، پویایی جامعه و فعال بودن برای رسیدن به ارزش های موردنظر در جامعه ما مصداق نشاط است، افزود: برخی از جهان گردان غربی بعد از ورود به ایران و نوشتن خاطرات خود، گفته اند که ما وقتی وارد هیئات مذهبی می شدیم، آن را به درستی درک نمی کردیم اما بعد از مدت ها دریافتیم که این مسئله جزء فرهنگ های ریشه دار ایرانی ها هست و ما هم تحت تاثیر قرار گرفتیم و وارد این جریانات اجتماعی شدیم. حتی انقلاب اسلامی هم یک حرکت اجتماعی بی نظیر در قرن های اخیر است و همچنان به مسیر خود ادامه می دهد که همین امر نیز گویای حاکمیت نشاط اجتماعی است.

حجت الاسلام کلانتری تاکید کرد: در حال حاضر هندی‌ها هم بر اساس فرهنگ خود نشاط اجتماعی دارند و شاید تعاریف آنان از نشاط در میان ما معنایی نداشته باشد، لذا این امر باید مدنظر قرار گرفته و قالب‌ها و چارچوب‌های شناخته‌شده و مورد قبول غرب با جامعه اسلامی ما که متعهد به آرمان ها و ارزش های الهی است، انطباق پیدا نکند؛ ما در چهارچوب اعتقادات الهی و فرهنگ ملی خود نشاط اجتماعی را تعریف می کنیم.

وی درباره ارتباط مشکلات اقتصادی با کاهش نشاط اجتماعی در جامعه ایران تصریح کرد: مشکلات اقتصادی تنها اختصاص به ایران ندارد. در حال حاضر ثروتمندترین کشور دنیا، آمریکا است که نزدیک به یک صد میلیون از جمعیت این کشور زیر خط فقر زندگی می کنند اما در کشور ما چنین رقم و نسبتی وجود ندارد؛ در کشورهای اروپایی، جمع بزرگی برای تهیه یک وعده غذای خود هم درآمد ندارند و تحت حمایت مراکز خیریه قرار دارند. کشورهای منطقه نظیر عراق، پاکستان و افغانستان هم دارای همین مسائل هستند؛ بنابراین بخشی از چالش های اقتصادی، جهانی است، بنابراین نمی توان صرفا با سنجه اقتصاد، نشاط را سنجید.

معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی بیان کرد: شاخصه هایی وجود دارد که می توان از آن طریق دریافت که آیا نشاط در جامعه هست یا خیر؛ در حال حاضر سرانه مسافرت های نوروزی و تابستانی، شاخص بزرگی است که اثبات می کند، مسائل اقتصادی نتوانسته زندگی مردم را فلج کرده و نشاط را از آنان بگیرد؛ در دو هفته تعطیلات نوروزی، میلیون ها سفر تفریحی در ایران انجام می گیرد؛ اگر مشکل حاد اقتصادی و کاهش نشاط وجود داشته باشد، امکان چنین سفرهایی وجود ندارد. ضمن اینکه در طول سال میلیون ها سفر زیارتی انجام می گیرد، در اربعین گذشته بیش از 2 میلیون ایرانی به زیارت ائمه معصومین در عراق مشرف شدند، اگر به خلاء نشاط در جامعه اعتقاد داریم باید بپرسیم پس چگونه این سفرها انجام می گیرد؟

وی یادآور شد: بخشی از آمارهایی که مربوط به نشاط اجتماعی است، اشتباه و غیرقابل استناد است. برخی افراد از روی غرض ورزی و نیات صرفا سیاسی این مسائل را مطرح می کنند تا در جامعه ایرانی یاس بوجود بیاورند؛ قطعا درآمد برخی از مردم ما نسبت به هزینه هایشان کم است اما دستگاه‌های خیریه بزرگ مثل سازمان بهزیستی و کمیته امداد و سازمان های خیریه مردم نهاد با همه وجود خدمت‌رسانی می‌کنند و بسیاری از خانواده هایی که زیر خط فقر هستند، قادرند حداقل دو وعده غذای مطلوب استفاده کنند و همین امر می تواند عامل کاهش نشاط اجتماعی را در جامعه رد کند.

حجت الاسلام کلانتری در پاسخ به این سوال که چه عواملی در نشاط اجتماعی نقش دارند، گفت: امنیت، درآمدهای اقتصادی مطلوب، رفاه متناسب با شان خانواده، سلامتی، وجود دولتی زمان شناس، بالا رفتن سطح سواد و اشتغال، ازدواج های به موقع و حاکمیت ارزش هایی که مورد اعتقادات شهروندان یک جامعه است، می تواند جامعه را امیدوار و سرزنده کند.  

انتهای پیام/